Wokół jogi Rewolucjoniści ducha



JERZY GROTOWSKI

"Nie mieć zaufania do własnego ciała to nie mieć zaufania do siebie. Być podzielonym."

"Za każdym razem kiedy coś odkrywam, mam poczucie, że jest to coś, co sobie przypominam".

Genialny antropolog i reformator teatru, czerpał inspiracje z kontaktu z kulturą i duchowością Indii. W latach siedemdziesiątych XX wieku kilkakrotnie podróżował po Indiach, które fascynowały go już od dzieciństwa. Wiedza o filozofii i teatrze indyjskim ukształtowała w znacznym stopniu jego reformatorskie działania sceniczne i eksperymenty parateatralne.

Fascynacja nauką Śri Ramany Maharishiego, mędrca z góry Arunaczala, zwanej też Górą Płomienia, znalazła swe odbicie w zrealizowanym przez Grotowskiego działaniu parateatralnym "Przedsięwzięcie Góra" (1977). Wziął w nim udział Sławomir Bubicz, dla którego doświadczenie to stało się momentem przełomowym.

Góra Arunaczala jest miejscem, gdzie zgodnie z testamentem Jerzego Grotowskiego, rozsypane zostały jego prochy.



BOB DYLAN

"Obyś zbudował drabinę do gwiazd i wspiął się na wszystkie szczeble."

Artysta niezwyciężony, nieustanny prekursor, nie dający się zaszufladkować. W latach sześćdziesiątych XX wieku głos pokolenia kontrkultury. Nie pozwolił się zamknąć w schemacie buntu, wielokrotnie radykalnie zmieniał styl i przesłanie swej muzyki. Każdy nowy okres w jego twórczości stawał się impulsem dla rozwoju muzyki łączącej różne style i gatunki. Wyznaczał i nadal wyznacza nowe trendy w kulturze.

Jest uważany za jednego z czołowych poetów anglojęzycznych. Jest od lat kandydatem do literackiej nagrody Nobla. Pomimo przeciętnego jak na gwiazdę estrady wyglądu - i głosu, który dalece nie spełnia standardów klasycznego brzmienia - jest artystą utrzymującym widownię w hipnotycznym niemal transie. Jego śpiew oraz gra na gitarze i innych instrumentach jest przykładem przekazywania kolosalnych pokładów energii przy użyciu minimalnych środków.

Jest genialnym kompozytorem i autorem tekstów, a jego songi wpływały i wpływają nadal na kształtowanie się świadomości i wrażliwości estetycznej kilku pokoleń. Nagrał 45 studyjnych albumów, do których sam napisał muzykę i teksty. Pomimo przekroczenia 65 roku życia jest nadal wulkanem energii i twórczości. Daje 250 koncertów rocznie w ramach ogłoszonej przez siebie Nigdy nie Kończącej się Wędrówki. Jest wzorem człowieka-artysty kierującego się tylko wewnętrznym głosem, wbrew gustom i przyzwyczajeniom nawet własnej publiczności, potrafiącym ostatecznie przekonać ją o słuszności swej drogi.



JIDDU KRISHNAMURTI

"Prawda to kraina bez dróg."

"Interesuje mnie jedynie to, by uczynić ludzi absolutnie, bezwarunkowo wolnymi."

Jeden z najbardziej radykalnych myślicieli w historii ludzkości, przez wielu uważany za najwyższego nauczyciela - Maitreję, drugie wcielenie Buddy.

Znaleziony przez poszukujących Maitreji liderów Towarzystwa Teozoficznego i od dziecka poddany ezoterycznemu treningowi, w końcu zrzucił ciężar przypisywanej mu misji i rozwiązał stworzoną wokół niego organizację. Paradoksalnie, w przekonaniu wielu, potwierdziło to jego status Nauczyciela ludzkości. Przez kilkadziesiąt lat podróżował po świecie dzieląc się doświadczeniem absolutnej wolności.

Głosił, że nie ma takiej organizacji, takiej wiary, takiego dogmatu, kapłana czy rytuału, nie ma takiej filozoficznej wiedzy czy psychologicznej techniki, dzięki którym człowiek mógłby dotrzeć do Prawdy. Może znaleźć Prawdę tylko dzięki zrozumieniu treści własnego umysłu, dzięki obserwacji, a nie przez intelektualną analizę. Myśl jest czasem. Rodzi się z doświadczeń i wiedzy, których nie da się oddzielić od czasu i przeszłości. Myśl jest zawsze ograniczona, żyjemy zatem w stałym konflikcie i walce.

Jedynie wówczas, gdy następuje zanegowanie wszystkich rzeczy stworzonych psychologicznie przez myśl, zapanuje miłość, która jest współczuciem i zrozumieniem.

Edward Stachura, inspirowany rozmowami z Krishnamurtim, napisał jedno ze swych najważniejszych dzieł - "Oto". Zawarł w nim obraz świata widziany oczami osoby, która wyzwoliła się z ograniczeń umysłu.





VALLALAR (SWAMI RAMALINGAM)

"Gdy Łaska i Współczucie będą rządzić Ziemią, nawet jadowite węże i tygrysy utracą swą drapieżną naturę"

Vallalar - Szczodrobliwy to dziewiętnastowieczny mistyk i najwybitniejszy tamilski poeta. Według powszechnie panującego na południu Indii przekonania osiągnął nieśmiertelność fizyczną, a następnie poświęcił swoje mistyczne ciało, dematerializując się i rozpraszając je w całym kosmosie, aby przyspieszyć nadejście ery, w której wszyscy ludzie osiągną zwycięstwo nad cierpieniem i śmiercią. Nauczał, że drogą do tego celu jest kultywowanie miłości i współczucia dla wszystkich istot, a w szczególności karmienie głodnych i pomaganie cierpiącym, także roślinom i zwierzętom. Podobno potrafił zamieniać ludzi jedzących mięso w wegetarian samym spojrzeniem oraz przejawiał rozliczne "moce jogiczne".

Osiągnąwszy duchowe oświecenie postrzegał Boga jako światło lub energię, z której w istocie składa się rzeczywistość materialna.

Głosił rewolucyjne poglądy na temat społeczeństwa i religii: zwalczał system kastowy, pośrednictwo braminów w kontakcie z Sacrum, skostniale formy zinstytucjonalizowanych religii oraz nierówności społeczne.

Do chwili obecnej w Vadalur, gdzie żył Szczodrobliwy działa ośrodek bezpłatnego karmienia pielgrzymów i ubogich., w którego kuchni płonie ogień zapalony jego ręką 150 lat temu.



SHIRDI SAI BABA

"Uczynki innych ludzi wpływają tylko na nich samych. Na ciebie wpływają tylko twoje własne czyny".

Najbardziej czczony w Indiach mistyk, którego podobizny można znaleźć wszędzie: w autobusach, sklepach, rikszach...

Żył w Shirdi w środkowozachodnim stanie Maharashtra na przełomie XIX i XX wieku. Łączył w sobie cechy muzułmańskiego fakira i indyjskiego sadhu, stąd czcili go zarówno muzułmanie jak i hinduiści. Według przekazów, wśród licznych ponadnaturalnych zdolności, posiadał moc jasnowidzenia, czytania w umysłach i uzdrawiania chorych, dlatego przyciągał wielotysięczne rzesze ludzi szukających różnego rodzaju pomocy i duchowego przewodnictwa.

W czasach naznaczonych waśniami religijnymi uczył wyznawców różnych religii życia w zgodzie i wzajemnym szacunku.

Był dla nich uosobieniem najwyższego ideału w kulturze indyjskiej, mędrca doskonałego, który dotarł do pełni rozwoju, który żył naturalnie i spontanicznie, pozbawiony lęków i pragnień. Swoim wyznawcom udzielił zapewnienia, że nawet po śmierci będzie otaczał ich opieką, i być może jest to przyczyną, że jego kult stale przybiera na sile.



ŚRI RAMANA MAHARISHI

"Dowiedz się, kim jesteś. Bo gdy się już poznasz, osiągniesz spokój."

Mędrzec, który do połowy XX wieku żył na Arunaczali, Górze Płomienia, najświętszym szczycie południowych Indii. Powszechnie uważa się, że subtelność i głębia jego duchowych nauk dorównuje geniuszowi starożytnych wieszczów, twórców Upaniszad. Emanował ciszą.

W jego obecności ludzie znajdowali odpowiedź na pytania, które często dręczyły ich przez wiele lat. Osobom, które prosiły go o podanie metody duchowego rozwoju, zalecał badanie "kim jestem". Wnikliwa obserwacja i medytacja nad tym pytaniem pozwala odkryć nietrwałość i iluzoryczność tego, z czym na co dzień utożsamiamy się - przywiązania do ciała, uczuć, poglądów, obrazu siebie. Pomaga uwolnić się od przywiązania do tego i osiągnąć prawdziwy spokój.

Ta wewnętrzna cisza i towarzysząca jej radość jest według mędrca najgłębszą duchową tożsamością człowieka.

Aśram, w którym przebywał, jest nadal odwiedzany przez tysiące poszukiwaczy prawdy z całego świata.

Z osobą Maharishiego związane są także nazwiska dwojga Polaków: Wandy Dynowskiej i Maurycego Frydmana.